Mąka z płaskurki
Płaskurka jest jedną z najstarszych form pszenicy uprawianych na Ziemi. Udomowiono ją w Turcji około 9 tysięcy lat przed Chrystusem i początkowo cieszyła się ogromną popularnością. Sama w sobie obejmuje różne odmiany – w samej Italii uprawia się ich kilka, a mąka z każdej odmiany ma nieco inne właściwości. Jako przodek dzisiejszej pszenicy durum, mąka z płaskurki charakteryzuje się wysokim poziomem plastyczności, dając elastyczne, łatwe do wyrabiania i zachowujące swój kształt ciasto.
W porównaniu do tradycyjnej mąki pszennej zawiera znacznie więcej błonnika i składników mineralnych, bogata w białka. Jest źródłem cynku, magnezu, a także żelaza. Ponadto jest zasobna w witaminy z grupy B, zwłaszcza niacynę. Zdaniem naukowców zawiera również znacznie wyższy poziom przeciwutleniaczy niż klasyczna biała mąka, zwłaszcza związków fenolowych i karotenoidów. Bogata w węglowodany nie obciąża jednak przesadnie systemu metabolicznego. Jest jednak bogata w gluten i z tego powodu nie powinna być stosowana przeznaczone chorych na celiakię.
Dzięki zawartości błonnika i antyutleniających kwasów fenolowych sprzyja ona utrzymaniu poprawnego profilu lipidowego w krwi, ogranicza ryzyko stanów zapalnych i nowotworów, poprawia metabolizm, chroni układ krążenia i wspiera system odpornościowy.
Jagody goji
Nazwa owoców krzewiastej rośliny zwanej kolcowojem chińskim lub pospolitym. Jagody goji uprawiane są na terenie Chin, Tybetu czy Mongolii, coraz częściej doceniane również w Europie – słyną jako środek odchudzający.
Jagody goji mają podłużny kształt i pomarańczową barwę – świeżych jagód nie należy dotykać gołą dłonią, ponieważ pod wpływem dotyku zmieniają barwę na ciemnogranatową lub nawet czarną.
Posiada 19 aminokwasów, z czego 8 egzogennych oraz 21 cennych dla zdrowia pierwiastków (m.in. żelazo, wapń, cynk, miedź, selen). Są bogatym źródłem witamin A, B1, B2, B6, E oraz C, której zawiera o 50 razy więcej niż cytrusy. Ponadto, posiadają silne przeciwutleniacze, w tym karotenoidy, likopen, luteiny i polisacharydy. Zawierają również duże ilości błonnika i białka
Fitochemikalia w jagodach goji obejmują polisacharydy, beta-karoten i zeaksantynę. Polisacharydy są podstawowym ich składnikiem i niezbędnym źródłem błonnika pokarmowego.
Beta-karoten odpowiada za pomarańczowo-czerwony pigment w jagodach goji. Jest niezbędny dla zachowania zdrowia oczu, kości, skóry i rozwoju komórek. Ilość beta-karotenu w jagodach goji należy do najwyższych ze wszystkich jadalnych roślin.
Właściwości zdrowotne:
chronią przed chorobami oczu pojawiającymi się wraz z wiekiem.
dzięki dużej zawartości przeciwutleniaczy, a zwłaszcza zeaksantyny mogą przeciwdziałać uszkodzeniom powstałym w wyniku działania promieniowania UV, wolnych rodników oraz stresu oksydacyjnego (niedobór zeaksantyny może doprowadzić do rozwoju ADM, czyli do choroby zwyrodnieniowej plamki żółtej)
chronią siatkówkę oka przed komórkami zwojowymi odpowiedzialnymi za jaskrę, która może doprowadzić do utraty wzroku
wspierają układ odpornościowy – w swoim składzie jagody goji zawierają kompleks polisacharydowy LBP, który pobudza układ odpornościowy do prawidłowego funkcjonowania. Ponadto, substancja ta cechuje się również właściwościami przeciwutleniającymi oraz antynowotworowymi.
Jagody goji zawierają duże ilości witamin, zwłaszcza A i C. Są one niezbędne do budowania odporności organizmu i zapobiegania różnym chorobom, od zwykłego przeziębienia po raka.
Wykazują właściwości antynowotworowe - wysoki poziom przeciwutleniaczy, w tym witaminy C, zeaksantyny i karotenoidów zawartych w jagodach goji, są odpowiedzialne za zwalczanie komórek nowotworowych. Przeciwutleniacze spowalniają wzrost nowotworu, zmniejszają stany zapalne i pomagają usuwać szkodliwe substancje z organizmu.
Stosowanie jagód goji w trakcie chemioterapii i radioterapii może wpłynąć nie tylko na łagodzenie związanych z nimi skutków ubocznych, ale i zwiększenie skuteczności ich działania.
Obniżają poziom cukru we krwi, równoważą poziom insuliny i glukozy we krwi. Redukcją hiperglikemię, zwiększają wrażliwość na insulinę oraz zmniejszają insulinooporność.
Zanotowano redukcję stężenia cholesterolu całkowitego, niższy poziom frakcji LDL oraz trójglicerydów. Odnotowano również wyższe stężenie tzw. “cholesterolu dobrego”, czyli frakcji HDL.
Zwiększają poziom testosteronu - jagody goji wpływają na zwiększenie ilości i ruchów plemników, poziomu testosteronu oraz poprawiają zdolność seksualną, mogą być alternatywą dla preparatów stosowanych na zaburzenia erekcji.
Dodają energii i poprawiają sen – u osób, które wypijały codziennie sok z jagód goji zaobserwowano poprawę snu, zwiększenie energii, zdolności do koncentracji, wydajności sportowej, ostrości umysłu oraz poczucia spokoju i zadowolenia.
Jagody goji mogą wspomagać proces odchudzania
Regularne spożywanie nasion goji może wspomóc metabolizm- dzienną dawką jagód goji, mającą realny wpływ na procesy metaboliczne, jest od 5 do 15 gramów tegoż owocu.
Jagody goji można jeść samodzielnie, jako przekąskę. Są też świetnym dodatkiem do sałatek, ryżu czy muesli. Można z nich również przygotować napar do picia, zalewając owoce wrzątkiem. Regularne stosowanie jagód goji może już nawet po miesiącu przynieść zauważalne efekty.
Jagody goji – przeciwwskazania
Jagody goji mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, w tym:
- rozrzedzającymi krew,
- lekami na nadciśnienie krwi,
- lekami na cukrzycę.
Osoby przyjmujące powyższe leki powinny porozmawiać z lekarzem przed dodaniem jagód goji do swojej diety.
fot. Marina Khrapova/Unsplash
Len
Ma lekko łagodny, orzechowy smak- dzięki czemu idealnie nadaje się do dodawania zarówno do słodkich jak i pikantnych potraw.
Jedna łyżka mielonych nasion lnu zawiera: kalorie: 37, białko: 1,3 grama, węglowodany: 2 gramy, błonnik: 3 gram, tłuszcze ogółem: 3 gramy. kwasy tłuszczowe omega-3: 1597 mg, witamina B6, wapń, żelazo, magnez, fosfor, mangan, miedź, tiamina, potas.
Właściwości lecznicze nasion lnu przypisuje się głównie zawartym w nich kwasom tłuszczowym omega-3 oraz błonnikowi.
Magnez pomaga poprawić nastrój i sen, mangan odgrywa rolę w produkcji kolagenu i wspomaga zdrowie skóry i kości. Fosfor pomaga w tworzeniu struktur komórkowych i wspiera zdrowie kości. Miedź bierze udział w produkcji energii i kolagenu oraz jest potrzebna do wytwarzania czerwonych krwinek, które przenoszą tlen w całym organizmie. Tiamina odgrywa również rolę w produkcji energii, a także pomaga wspierać układ nerwowy.
Mielony len zawiera kwas tłuszczowy omega-3 pochodzenia roślinnego zwany kwasem alfa-linolenowym lub ALA, który wspomaga krążenie i działa przeciwzapalnie. Badania pokazują, że tłuszcze te mogą pomóc zmniejszając ryzyko złamań kości, chronią przed cukrzycą typu 2 oraz udarami.
ALA to jeden z dwóch niezbędnych kwasów tłuszczowych, które musisz pozyskiwać z pożywienia, ponieważ organizm sam ich nie wytwarza.
Nasiona lnu zawierają do 800 razy więcej lignanów niż inne pokarmy roślinne. Lignany to związki roślinne o właściwościach przeciwutleniających i estrogenowych, które mogą pomóc zmniejszyć ryzyko nowotworów i poprawić ogólny stan zdrowia, są wsparciem w ograniczeniu ryzyka cukrzycy.
Len, a dokładnie siemię lniane jest źródłem przeciwutleniaczy, a dokładnie polifenoli. Uważa się, że te przeciwutleniacze chronią przed chorobami serca i nowotworami, a także stresem oksydacyjnym uszkadzającym komórki. Oznacza to, że mogą pomóc w zwalczaniu przedwczesnego starzenia się i chorób neurodegeneracyjnych.
Len świetnie wpływa na trawienie, błonnik ulega fermentacji przez bakterie w jelicie grubym, rozluźnia stolce i powoduje bardziej regularne wypróżnienia.
Z jednej strony rozpuszczalny błonnik zwiększa konsystencję treści jelita i spowalnia tempo trawienia - pomaga to regulować poziom glikemii we krwi i obniżyć poziom cholesterolu. Z drugiej strony nierozpuszczalny błonnik powoduje zwiększone wiązanie wody ze stolcem, zwiększa jego masę i powoduje, że stolce są bardziej miękkie.
Nasiona lnu są doskonałym źródłem białka roślinnego. Białko lniane jest bogate w aminokwasy argininę, kwas asparaginowy i kwas glutaminowy.
Białko siemienia lnianego wykazuje właściwości przeciwgrzybiczne, poprawiające odporność, obniżające poziom cholesterolu, zapobiegające nowotworom.
Dobre tłuszcze zawarte w siemieniu lnianym pomagają obniżyć ciśnienie krwi, zapobiegają stwardnieniu tętnic, obniżają poziom ,,złego” cholesterolu LDL i zapobiegają udarom.
Cukrzyca typu 2 jest poważnym problemem zdrowotnym na całym świecie. Charakteryzuje się wysokim stężeniem glikemii we krwi w wyniku niezdolności organizmu do wydzielania insuliny lub oporności na nią.
To działanie, obniżające stężenie glikemii we krwi wynika w szczególności z zawartości nierozpuszczalnego błonnika w nasionach lnu, nierozpuszczalny błonnik spowalnia uwalnianie cukru do krwi i obniża stężenie glikemii we krwi.
Przede wszystkim warto wiedzieć, że len, a dokładnie siemię lniane najlepiej jeść po zmiażdżeniu lub najlepiej zmieleniu. Dzieje się tak, ponieważ całe siemię lniane może przejść przez jelita niestrawione. Innymi słowy, zdrowe tłuszcze i inne składniki odżywcze nie zostaną wchłonięte do krwiobiegu. Podobnie jak inne źródła błonnika, zmielony len należy popijać dużą ilością wody lub innych płynów.
W celu uzyskania bardziej skoncentrowanej dawki wszystkich korzyści, jakie ma do zaoferowania len, wiele osób polega na oleju lnianym, który jest uzyskiwany z jego nasion. Ponieważ jest olejem, jest bogatszy niż mielone siemię lniane i sam w sobie jest wspaniałym suplementem.
Olej lniany można nie tylko spożywać, ale można go również stosować bezpośrednio na skórę, aby zrównoważyć drobne problemy skórne.
fot. Bakd&Raw by Karolin Baitinger/Unsplash
Cukier kokosowy
Cukier kokosowy wyglądem przypomina cukier trzcinowy, ma lekki posmak kokosu i karmelu oraz charakterystyczny zapach. Cukier kokosowy można spotkać pod nazwą gula java. Czasem stosuje się też zamiennie nazwę cukier palmowy, jednak nie do końca właściwie, gdyż źródłem cukru może być również palma daktylowa, palma Palmyra i Sago. Różni je też metoda pozyskiwania. Dlatego należy uważnie czytać etykiety. Cukier kokosowy produkowany jest głównie na wyspach Azji Południowo-Wschodniej – Filipinach i Indonezji, gdzie stosowany był tradycyjnie do słodzenia od setek lat.
Skład
Cukier kokosowy zawiera 70-79% sacharozy oraz glukozę i fruktozę (od 3 do 9% każdego z obu monocukrów). Różnice w składzie wynikają z odmiany i wieku drzewa oraz sposobu odparowywania soku.
Wartość odżywcza
Energia [kcal/100 g] - 381
Białko [g/100 g] - 1,1
Tłuszcz [g/100 g] - 0,4
Węglowodany [g/100 g] - 93,4
Cukier kokosowy pozyskiwany jest z soku pąków kwiatowych palmy kokosowej, obfitującej w antyoksydanty, kwas octowy oraz enzymy mające wpływ na prawidłowy poziom cukru we krwi. W jego skład wchodzi głównie sacharoza (ok. 70%), glukoza (ok. 3%) i fruktoza (ok. 3%). Znajdziemy w nim również potas, magnez, żelazo, cynk oraz witaminy: B1, B2, B3 i B6. Zawiera także błonnik pokarmowy zwany inuliną, która może spowalniać absorpcję glukozy. Wykazuje także korzystny wpływ na rozwój mikroflory bakteryjnej jelit. Cukier kokosowy posiada niższy indeks glikemiczny niż zwykły cukier stołowy. Wartość IG dla zwykłego cukru wynosi 70, a dla cukru kokosowego 35 – to znacząca różnica, która na pewno pozytywnie wpłynie na ustabilizowanie poziomu glukozy we krwi.
Czy cukier kokosowy jest zdrowy?
Przez obecność nie tylko węglowodanów, ale również innych substancji odżywczych dostarczamy do organizmu cenne składniki – cynk, żelazo, potas i wapń odpowiedzialne są za prawidłową pracę układu nerwowego, pracę serca oraz ogólną homeostazę organizmu. Poprzez niższy indeks glikemiczny cukier kokosowy nie powoduje dużych wahań stężenia glukozy, dzięki czemu może być stosowany przez diabetyków jako zdrowszy zamiennik chemicznych słodzików. Cukier kokosowy jest produktem nierafinowanym, co również jest dużym plusem.
fot. Tamas Pap/Unsplah